استان آذربایجان شرقی طی پنج سال اخیر شاهد رشد چشمگیر تولید علوفه در اراضی دیم خود بوده است؛ جهشی که نتیجه اجرای «طرح ملی جهش تولید در دیمزارها» به شمار می‌رود و توانسته وضعیت کشت علوفه‌ای را در این منطقه متحول سازد.
ارتقای سطح زیرکشت و تولید علوفه در استان آذربایجان شرقی
به گفته جلال رحیم‌زاده، مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی، سطح زیرکشت علوفه در اراضی دیم استان از ۳ هزار هکتار در سال‌های گذشته به بیش از ۳۵ هزار هکتار افزایش یافته است. این تغییر، بخش بزرگی از برنامه استان برای کاهش فشار بر مراتع و تبدیل آیش‌های زرد به منابع سبز و پایدار بوده است.
برداشت بیش از ۸۸۰ هزار تن علوفه در سال زراعی جاری
در سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۳، مجموع سطح زیرکشت نباتات علوفه‌ای در استان به بیش از ۸۱ هزار هکتار رسید که از این مقدار، ۳۵ هزار هکتار به کشت دیم و مابقی به کشت آبی اختصاص یافته است. بر اساس آمار رسمی، این میزان زیرکشت منجر به تولید ۸۸۵ هزار تن علوفه، عمدتاً یونجه، شده است.
هدف‌گذاری برای افزایش تولید علوفه در اراضی دیم
رحیم‌زاده از برنامه‌ریزی برای افزایش تولید علوفه در سال زراعی جدید خبر داد و گفت: «با استفاده از روش‌های آبیاری نوین و بهره‌برداری از ارقام کم‌آب‌بر، تلاش می‌کنیم تولید در اراضی دیم را به نزدیک یک میلیون تن برسانیم».
تأمین تنها ۳۸ درصد نیاز دام استان از تولید داخل
بر اساس ارزیابی‌ها، نیاز سالانه دام‌های صنعتی و سنتی استان به علوفه حدود ۲.۶ میلیون تن است. با تولید حدود یک میلیون تن، در حال حاضر تنها ۳۸ درصد از این نیاز از محل تولید داخلی تأمین می‌شود.
کشت متنوع برای پایداری تولید علوفه
مدیر امور زراعت استان همچنین به تنوع گیاهان علوفه‌ای کشت‌شده اشاره کرد و افزود: استفاده از ارقام اصلاح‌شده‌ای همچون ماشک، نخود علوفه‌ای، گاودانه، اسپرس، ترتیکاله، ذرت علوفه‌ای و سورگوم نقش تعیین‌کننده‌ای در افزایش تولید داشته است.
تأکید بر تأمین نهاده‌ها و حمایت از علوفه‌کاران
رحیم‌زاده با بیان اینکه کاهش وابستگی به مراتع جزو اهداف بلندمدت استان است، گفت: «تأمین به‌موقع بذر، کود و سایر نهاده‌ها و همچنین حمایت جدی از علوفه‌کاران، اولویت سازمان جهاد کشاورزی است».
توسعه کشت علوفه‌ای؛ راهکاری برای نجات مراتع در بحران خشکسالی
با توجه به کاهش محسوس بارندگی‌ها و افت پوشش گیاهی در مراتع، توسعه کشت علوفه در دیمزارها به‌عنوان راهکاری مؤثر برای جلوگیری از تخریب منابع طبیعی و پایداری دامداری استان مورد تأکید قرار گرفته است.
