تهران، ۱۴ تیر ۱۴۰۳ – معاون امور دهیاریهای سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور از پیگیری جدی اصلاح قانون دهیاریها در مجلس شورای اسلامی خبر داد. علی قربانی همچنین اعلام کرد که در راستای حمایت از ۴۰ هزار دهیار فعال در کشور، پاداشهای قابل توجهی تا ۷ برابر حقوق و مزایا و تسهیلات کمبهره تا سقف ۳۰۰ میلیون تومان برای طرحهای درآمدزای دهیاران در نظر گرفته شده است. این اقدامات با هدف توانمندسازی دهیاریها و ارتقاء کیفیت خدماترسانی در روستاها صورت میگیرد.
دهیاریها: دو دهه خدمترسانی بیوقفه به روستاها
علی قربانی در گفتوگو با ایسنا، ضمن تبریک روز دهیاریها (۱۴ تیر)، به نقش محوری این نهادهای خودکفا در توسعه روستایی کشور طی دو دهه اخیر اشاره کرد. او با بیان اینکه از زمان تصویب قانون دهیاریهای خودکفا در سال ۱۳۷۷، دهیاریها توانستهاند خدماتی همتراز با یک قرن فعالیت شهرداریها ارائه دهند، تاکید کرد: “در ۲۶ سال گذشته، بیش از ۵۰ هزار پروژه کوچک و متوسط روستایی در سطح کشور به اجرا درآمده است.” وی افزود که در این مدت، بیش از ۱۹ هزار ماشینآلات عمرانی و خدماتی در اختیار دهیاریها قرار گرفته، بیش از ۱۰ هزار پارک روستایی احداث شده و خدمات جمعآوری پسماند در ۳۵ هزار روستا انجام شده است. به گفته قربانی، ارائه هزاران خدمت دیگر از جمله صدور پروانههای ساختمانی و خدمات عمومی به اهالی روستا، دهیاریهای ایران را در جهان کمنظیر ساخته است.
اصلاح قانون دهیاریها: گامی در جهت حکمرانی محلی و توسعه پایدار
معاون امور دهیاریها با اشاره به فلسفه تاسیس دهیاریها به عنوان نهادی عمومی غیردولتی و خودکفا، هدف اصلی را حرکت به سمت دولت حداقلی و حکمرانی روستایی دانست تا مردم خود مدیریت امور روستاها را بر عهده بگیرند. وی یادآور شد که ایدهی تشکیل شوراها ریشه در فرمان امام خمینی (ره) پس از انقلاب دارد و نقش شوراها به عنوان بازوان اجرایی مدیریت نوین روستایی، نمادی از تجلی قوای سهگانه در سطح محلی است.
قربانی از تقدیم قانون اصلاح موادی از قانون دهیاریها در ۱۹ ماده به مجلس شورای اسلامی خبر داد و گفت: “در حال پیگیری هستیم که اصلاحات اساسی در بحث دهیاریها و شوراها به عنوان مدیریت نوین روستایی صورت گیرد تا بتوانند از فواید و نظریاتی که در خصوص توسعه روستایی در جوامع آکادمیک مطرح میشود، استفاده کنند.” این اصلاحات به منظور رفع چالشهای گذشته و تقویت جایگاه قانونی دهیاریها صورت میگیرد.
جهش بیسابقه در بودجه دهیاریها و مشوقهای جدید برای درآمدزایی
معاون امور دهیاریها به رشد چشمگیر بودجه دهیاریها در سالهای اخیر اشاره کرد و گفت: “میزان اعتباری که از سال ۱۳۸۲ تا سال ۱۴۰۱ به دهیاریها اختصاص یافته، ۵۰ هزار میلیارد تومان بوده است، در حالی که فقط در سال گذشته (۱۴۰۲)، سازمان شهرداریها و دهیاریها به تنهایی ۵۰ هزار میلیارد تومان به دهیاریها اختصاص داد.” این به معنای چهار برابر شدن بودجه دهیاریها در سال گذشته نسبت به سال ۱۴۰۱ است که نشاندهنده عزم جدی دولت برای حمایت مالی از این نهادهاست.
قربانی همچنین به ابلاغ دستورالعمل حقوق و مزایای دهیاریها در فروردین ماه امسال اشاره کرد. طبق این دستورالعمل، علاوه بر حقوق و مزایای پیشبینیشده، فوقالعاده پاداش عمرانی بین نیم تا چهار در هزار پروژههای عمرانی به دهیاران تعلق میگیرد. وی خبر خوش دیگری نیز داد: “اگر دهیاران طرحهای درآمدزایی اجرا کنند، تا هفت برابر حقوق و مزایای آنها پاداش بلاعوض دریافت خواهند کرد.” همچنین برای تشویق این طرحها، تسهیلات کمبهره ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون تومانی با سود ۶ تا ۸ درصد ارائه میشود تا دهیاریها به سمت ایجاد درآمد پایدار و خودکفایی مالی حرکت کنند.
آمار دهیاریها و جایگاه زنان در مدیریت روستایی

قربانی با اشاره به اینکه در حال حاضر ۳۶ هزار و ۱۶۴ دهیاری فعال در کشور وجود دارد و مجموعاً ۴۰ هزار دهیار در سراسر کشور مشغول به کار هستند، به تنوع جنسیتی در این حوزه نیز پرداخت. وی اعلام کرد که ۱۲ درصد از دهیاران کشور زن هستند که این رقم شامل بیش از ۳۷۰۰ دهیار زن میشود و نسبت به دوره قبل (۸ درصد) افزایش قابل توجهی داشته است. دهیاریها بر اساس سه شاخص جمعیت، وسعت و درآمد در شش درجه طبقهبندی میشوند که ۵۴ درصد دهیاریها در درجات یک و دو (پایینترین) و تنها سه درصد در درجه شش (بالاترین) قرار دارند. این درجهبندی برای تعیین چارت تشکیلاتی و پستهای سازمانی دهیاریها ملاک عمل قرار میگیرد.