ستاد توسعه فناوری نانو با هدف ترویج نوآوریهای موثر و کاربردی در حوزه نانو، جایزهای ملی را به محصولات مبتنی بر این فناوری اعطا میکند. این جایزه به محصولاتی اختصاص مییابد که به طور ملموس منجر به کاهش هزینههای دولت و مصرفکنندگان، صرفهجویی در مصرف انرژی و آب، و در نهایت بهبود کیفیت زندگی مردم شوند. این اقدام در راستای تحقق شعار “تولید ثروت و بهبود کیفیت زندگی مردم” صورت میگیرد.
چشمانداز و اهداف جایزه نانو ایمپکت
جایزه ملی “اثرگذاری اقتصادی و اجتماعی محصولات فناوری نانو” (NANO IMPACT AWARD)، که قرار است در سال ۱۴۰۴ و همزمان با طرح پیمایش اقتصاد فناوری نانو برگزار شود، فرصتی مغتنم برای معرفی دستاوردهای فناورانهای است که نقشی محوری در پیشرفت اقتصادی و اجتماعی کشور ایفا میکنند. از مهمترین اهداف این جایزه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ارزیابی دقیق نقش فناوری نانو در اقتصاد ملی: این جایزه با سنجش اثرگذاری واقعی محصولات نانو، به ارزیابی دقیقتر سهم این فناوری در اقتصاد کشور کمک میکند.
- هدایت سیاستگذاریهای کلان: نتایج حاصل از این ارزیابی، مسیر تدوین سیاستگذاریهای کلان و ایجاد بانک اطلاعاتی از محصولات اثرگذار را هموار میسازد.
- ترویج مسئولیتپذیری اجتماعی: با ایجاد انگیزه در شرکتهای نانو برای هدایت نوآوریهای خود به سمت حل مسائل اقتصادی-اجتماعی، فرهنگ مسئولیتپذیری اجتماعی تقویت میشود.
- تقویت گفتمان “فناوری نانو در خدمت جامعه”: این جایزه به گسترش و تثبیت گفتمان “فناوری نانو در خدمت جامعه” در سطح عمومی و سیاستگذاری یاری میرساند.
معیارهای شرکت در رقابت
برای شرکت در این رقابت، محصول یا تجهیز مورد نظر باید دارای گواهی نانومقیاس باشد. همچنین، این محصول باید در یکی از جنبههای اقتصادی، اجتماعی، یا حل مسائل کلان کشور، دارای اثرگذاری چشمگیر و قابل سنجش با شاخصهای کمی باشد. شرط دیگر، گذشت حداقل یک سال از ورود محصول به بازار است. معیار اصلی برای محاسبه و سنجش اثرگذاری، میزان محصول فروخته شده و تأثیرات آن در سال ۱۴۰۳ خواهد بود.
شاخصهای کلیدی اثرگذاری
برخی از مهمترین شاخصهای اثرگذاری که در این جایزه مورد توجه قرار میگیرند، عبارتند از:
- صرفهجویی ارزی
- کاهش هزینههای دولت و مصرفکننده
- کاهش مصرف انرژی و آب
- کاهش آلایندههای محیط زیست
- افزایش بهرهوری در تولید
- ایجاد اشتغال تخصصی

فرآیند ارزیابی و تقدیر
شرکتهای متقاضی میبایست فرم مالی طرح پیمایش بازار محصولات فناوری نانو (که هر سال از سوی ستاد نانو ارائه میشود) را به همراه مستندات لازم تکمیل و ارسال کنند. این فرم شامل شاخصهای اثرگذاری و نمونههای عینی پیامدهای محصولات است. پس از دریافت اطلاعات، ستاد نانو با بررسی مستندات و منابع اعلام شده، و در صورت لزوم برگزاری جلسه با مسئولان شرکت، اقدام به محاسبه و جمعبندی اثرات محصولات مختلف میکند.
شرکتهای برتر در این رقابت، همزمان با برگزاری شانزدهمین نمایشگاه فناوری نانو در آبان ماه سال جاری، طی رویدادی با حضور معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری، معرفی و مورد تقدیر قرار خواهند گرفت. این مراسم فرصتی برای ارج نهادن به تلاشهای شرکتها در به کارگیری فناوری نانو برای حل چالشهای کشور و بهبود زندگی مردم است.