پس از یک دوره شش‌ماهه بازنگری دقیق، صادرات پسته ایران به اتحادیه اروپا بدون هیچ مانعی ادامه پیدا می‌کند. این خبر مسرت‌بخش که توسط محمدرضا فرشچیان، رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار، اعلام شده است، نشان‌دهنده تثبیت مجدد جایگاه پسته ایران در بازارهای اروپایی است. با کاهش چشمگیر موارد برگشتی و رعایت کامل الزامات بهداشتی، پسته ایران بار دیگر اعتماد بازار اروپا را جلب کرده و مسیر صادرات به این قاره هموار شده است.
بازگشت پسته ایران به مسیر اصلی صادرات به اروپا
فرشچیان با ابراز خرسندی از بهبود وضعیت صادرات، تأیید کرد که پسته ایران از لیست نظارتی ویژه اتحادیه اروپا خارج شده و در حال حاضر صادرات بدون هیچ مشکلی جریان دارد. او توضیح داد که اتحادیه اروپا مهلتی برای صادرکنندگان تعیین کرده بود تا در این مدت، کیفیت محموله‌ها بازنگری و مسائل بهداشتی به دقت رعایت شود. خوشبختانه، پس از گذشت این شش ماه و انجام نمونه‌برداری‌های دقیق، اصلاح بسته‌بندی‌ها و اجرای سایر توصیه‌های لازم، درصد برگشتی محموله‌های پسته از اتحادیه اروپا به شدت کاهش یافته است. این موفقیت، حاصل تلاش‌های مشترک صادرکنندگان و رعایت استانداردهای بین‌المللی است.
تداوم صادرات با بسته‌بندی‌های فعلی و چشم‌انداز آینده
رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار در مورد نحوه صادرات فعلی گفت که بر اساس استانداردهای موجود، صادرات پسته همچنان در همان بسته‌های ۱۰ کیلویی سابق انجام می‌شود و هیچ تغییری در بسته‌بندی‌ها اعمال نشده است. این رویکرد به منظور حفظ پایداری و ثبات در روند صادرات اتخاذ شده است تا پس از تثبیت کامل شرایط، در آینده امکان بررسی و اعمال تغییرات در بسته‌بندی‌ها وجود داشته باشد. به نظر می‌رسد حفظ رویه فعلی که نتایج مثبتی به همراه داشته، بهترین گزینه برای ادامه صادرات پسته به اروپا است.
برآورد درآمد ارزی و مقاصد اصلی پسته ایران
برآوردهای اولیه نشان می‌دهد که امسال چیزی حدود ۹ تا ۱۰ هزار تن پسته به اتحادیه اروپا صادر خواهد شد. این میزان، معادل حدود ۷ درصد از کل صادرات پسته کشور است. با در نظر گرفتن نرخ تقریبی ۸.۵ یورو برای هر تن پسته، این میزان صادرات می‌تواند حدود ۱۰۰ میلیون دلار ارزآوری داشته باشد. با این حال، با احتساب صادرات مغز پسته که ارزش بالاتری دارد، این رقم می‌تواند حتی به ۱۰۵ تا ۲۰۰ میلیون دلار نیز برسد. میزان دقیق ارزآوری بسته به نوع پسته و مقصد نهایی آن متغیر خواهد بود.
در سطح کلی، صادرات پسته ایران در سال زراعی جاری نسبت به سال گذشته، از لحاظ وزنی ۱۰۰ درصد و از لحاظ ارزشی ۶۰ درصد افزایش داشته است. کل صادرات پسته کشور در حدود ۱۸۰ هزار تن برآورد می‌شود. چین، کشورهای CIS (مشترک‌المنافع)، کشورهای عربی منطقه و اتحادیه اروپا به ترتیب، عمده‌ترین مقاصد صادراتی پسته ایران هستند که نشان‌دهنده گستردگی بازارهای این محصول ارزشمند است.
چالش‌های تولید و ظرفیت‌های بالقوه
فرشچیان به چالش‌های پیش روی تولید پسته در کشور نیز اشاره کرد و گفت که ناترازی‌ها در تأمین آب و برق، تأثیر منفی بر کیفیت و میزان محصول داشته است. او توضیح داد که برآورد اولیه محصول امسال حدود ۲۲۰ هزار تن بود، اما اگر این ناترازی‌ها وجود نداشت، میزان محصول می‌توانست به بیش از ۲۸۰ هزار تن افزایش یابد. متأسفانه، کمبود آب و قطعی برق چاه‌ها باعث شده بخشی از محصول پوک، ریز یا از بین برود. این مشکلات، موانعی هستند که بر تولیدکنندگان تحمیل شده و در شرایط فعلی، امکان انجام کار خاصی برای مقابله با آنها وجود ندارد.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار در پایان تاکید کرد که در صورت فراهم بودن آب کافی و شرایط مناسب، ایران توان تولید ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار تن پسته در سال را دارد. او ابراز امیدواری کرد که با رفع مشکلات موجود، کشور بتواند به ظرفیت کامل تولید خود دست یابد و در بازارهای جهانی، جایگاه برتر خود را حفظ کند. امسال اگر همه‌چیز متوازن بود، کل محصول کشور می‌توانست حدود ۲۵۰ هزار تن باشد، که کاملاً با شرایط فعلی تفاوت دارد و نشان از پتانسیل‌های عظیم نادیده گرفته شده در این صنعت است.
