استان سیستان و بلوچستان با ثبت تنها ۲۰.۷ میلی‌متر بارش از ابتدای سال زراعی جاری، در صدر استان‌های کشور از نظر بیشترین درصد کاهش بارش نسبت به میانگین بلندمدت قرار گرفته است. این رقم در مقایسه با میانگین بلندمدت ۸۴ میلی‌متری، نشان‌دهنده یک کاهش چشمگیر و نگران‌کننده در میزان بارندگی‌ها است.
خشکسالی فراگیر و پیامدهای ویرانگر
مدیر کل هواشناسی سیستان و بلوچستان با اشاره به شاخص بارش، تبخیر و تعرق استانداردشده (SPEI) تا پایان فروردین ۱۴۰۴، اعلام کرد که تمامی مساحت این استان تحت تاثیر درجات مختلف خشکسالی قرار دارد. بر اساس این آمار، ۰.۳ درصد از استان درگیر خشکسالی خفیف، ۳.۸ درصد با خشکسالی شدید و ۹۵.۹ درصد با خشکسالی بسیار شدید مواجه هستند. این آمارها تصویری نگران‌کننده از وضعیت آبی استان ارائه می‌دهد.
این خشکسالی گسترده پیامدهای عمیقی بر بخش‌های مختلف، به‌ویژه منابع آبی، کشاورزی و معیشت مردم استان، به خصوص در نواحی روستایی، برجای گذاشته است. افت شدید سطح آب‌های زیرزمینی، کاهش دبی قنات‌ها و چشمه‌ها، و افت کیفیت آب آشامیدنی از جمله مهم‌ترین نشانه‌های این بحران هستند. این وضعیت نه تنها تولیدات کشاورزی را به شدت تهدید می‌کند، بلکه موجب افزایش مهاجرت روستاییان به سمت شهرها نیز شده است. این مهاجرت‌ها به نوبه خود می‌تواند چالش‌های اجتماعی و اقتصادی جدیدی را برای مناطق شهری ایجاد کند.
بحران دو دهه‌ای خشکسالی
متاسفانه، سیستان و بلوچستان بیش از دو دهه است که با پدیده خشکسالی‌های پی‌درپی دست و پنجه نرم می‌کند و این روند نگران‌کننده همچنان ادامه دارد. این بحران طولانی‌مدت، نیاز به راهکارهای جامع و پایدار برای مدیریت منابع آبی و حمایت از معیشت مردم این منطقه را بیش از پیش ضروری می‌سازد. توسعه سیستم‌های نوین آبیاری، کشت محصولات با نیاز آبی کمتر، و اجرای طرح‌های آبخیزداری می‌تواند در کاهش اثرات مخرب خشکسالی موثر باشد.
