در آخرین به‌روزرسانی دستورالعمل تنظیم بازار خودروهای سواری، شورای رقابت گام مهمی در جهت ارتقای شفافیت قیمت‌گذاری و تسهیل ثبت‌نام خریداران برداشته است. این تغییرات که بدون دست‌کاری روش محاسبه قیمت تمام‌شده و سود معقول اجرایی می‌شود، با پررنگ کردن «شاخص رقابت‌پذیری» و حذف الزام بلوکه کردن پول، تلاش دارد هم مصرف‌کننده و هم تولیدکننده را در مسیر متعادل‌سازی عرضه و تقاضا همراه کند.
مهم‌ترین تغییرات در دستورالعمل جدید
- شاخص رقابت‌پذیری: خودروسازان ملزم به مقایسه قیمت پیشنهادی با سه نمونه مشابه خارجی هستند و خودرویی که رتبه رقابت‌پذیری آن زیر سطح F (اختلاف بیش از ۱۵ درصد) باشد، حق ابلاغ قیمت جدید ندارد.
- حذف بلوکه سپرده: خریدار برای ثبت‌نام دیگر نیازی به مسدود کردن وجه در حساب بانکی ندارد که نقدینگی خانوارها را مدیریت‌‌پذیرتر می‌کند.
از صدور قیمت تا اطلاع‌رسانی رسمی
۱. خودروسازان صورت‌های مالی را به سازمان حمایت ارسال می‌کنند. ۲. سازمان حمایت ظرف یک ماه قیمت مصوب را محاسبه و در سامانه ۱۲۴ منتشر می‌کند؛ اطلاع‌رسانی در این سامانه، حکم ابلاغ رسمی تلقی می‌شود.
افق‌های پیش رو و چالش‌های احتمالی
- مدیریت تقاضا: حذف بلوکه سپرده ممکن است مشتریان بیشتری را برای ثبت‌نام ترغیب کند و نیاز به مکانیزم‌های پیشگیری از انصراف‌های ناگهانی احساس می‌شود.
- تقویت سازوکار رقابتی: اعمال شاخص رقابت‌پذیری گامی رو به جلوست، اما یافتن معیارهای دقیق برای تطبیق محصولات داخلی با نمونه‌های خارجی ـ از نظر امکانات و استانداردها ـ در عمل به چالشی جدید بدل خواهد شد.
با این اصلاحات، انتظار می‌رود قیمت‌ها در بازار خودرو واقعی‌تر شوند و فرآیند خرید برای خانوارها روان‌تر پیگیری شود. حالا نوبت وزارت صمت و شرکت‌های خودروساز است که ضمن اجرای دقیق مصوبات، سازوکار نظارت و گزارش‌دهی را تقویت کنند تا بازار به سمت شفافیت و کارایی بیشتر حرکت کند.
