
تاثیر پیادهروی بر شنوایی
تحقیق جدیدی که در دانشگاه وورتسبورگ انجام شده نشان میدهد پیادهروی فراتر از اثرات شناختهشدهاش بر حفظ سلامت و خلاقیت، پردازش شنوایی مغز را نیز بازتنظیم میکند؛ بهطوری که هنگام راه رفتن واکنش عصبی به صداها قویتر و آمادهتر برای مواجهه با صداهای ناگهانی میشود. این یافته ذهن انسان را نه بهصورت مجموعهای ایستا از حواس، که بهعنوان سیستمی پویا و مبتنی بر حرکت معرفی میکند.
چه چیزی اندازهگیری شد و نتیجه چه بود
در این مطالعه، پژوهشگران با ثبت فعالیت مغزی شرکتکنندگان هنگام ایستادن، گام برداشتن در جای خود و راه رفتن واقعی، نحوه همگامشدن مغز با صداهای پیوسته و واکنش به اصوات ناگهانی را مقایسه کردند. نتایج نشان داد:
- راه رفتن واقعی نسبت به ایستادن یا گام برداشتن در جای خود، همگامسازی شنوایی (ASSR) را تقویت میکند؛
- جهت حرکت بر اولویتبندی دریافت صوت در هر گوش تأثیر میگذارد؛ برای نمونه در چرخش به چپ، پردازش گوش چپ برتری موقتی مییابد؛
- هنگام راه رفتن، پاسخ به انفجارهای صوتی ناگهانی قویتر و سریعتر است، یعنی مغز در طول حرکت حساسیتش به نشانههای محیطی را بالا میبرد.
چرا این موضوع مهم است
این یافتهها نشان میدهد حرکت هدفمند در فضا (نه صرفاً حرکات جایمحوری) محرکی قوی برای افزایش آمادهسازی حسی است. به زبان ساده، هر قدم مغز را دوبارهتنظیم میکند تا همزمان با حرکت، شنوایی را برای جهتیابی، شناسایی تهدید یا توجه به رویدادهای جدید بهینه سازد. این مکانیسم از منظر تکاملی منطقی است؛ هنگام حرکت در محیط، نیاز به پردازش سریعتر اطلاعات محیطی بیشتر میشود.

کاربردهای عملی و راهکارهای ساده
یافتهها فراتر از فضای پژوهشهای آزمایشگاهی کاربرد دارند و میتوانند در حوزههای بالینی و روزمره مفید باشند. برای بهرهبرداری عملی پیشنهاد میشود:
- تلفیق جلسات پیادهروی در برنامههای توانبخشی شنوایی و برای افرادی که کمتوان بینایی دارند، بهعنوان تکمیلکننده تمرینهای حسمحور؛
- تشویق فعالیتهای حرکتی کوتاه پیش از انجام کارهایی که نیازمند تمرکز شنوایی بالاست، مثل گوشدادن دقیق به آموزشهای صوتی یا شرکت در جلسات مشاوره تلفنی.
چشمانداز پژوهشی
محققان با استفاده از EEG سیار نشان دادند که مطالعه مغز در شرایط واقعی حرکت، اطلاعاتی را آشکار میکند که در آزمایشهای ایستا پنهان میماند. گام بعدی میتواند بررسی تداوم این اثر در شرایط پیچیدهتر محیطی، تاثیر سرعت یا بار شناختی همراه با راه رفتن و کاربردهای درمانی برای اختلالات حسی-بازداری باشد.
پیادهروی، بنابراین، نه صرفاً تمرینی برای بدن که یک «تنظیمکننده حسی» طبیعی است؛ هر قدم، شنوایی ما را برای جهان پرتلألو و ناگهانی اطراف آمادهتر میسازد.