افت تولید پنبه در گلستان توصیه به کشاورزان برای جلوگیری از افت قیمت
رئیس اداره پنبه و دانه‌های روغنی جهاد کشاورزی گلستان از کاهش قابل‌توجه سطح زیرکشت پنبه در سال جاری خبر داد و تأکید کرد برای جلوگیری از افت کیفیت الیاف و کاهش قیمت محصول، توجه دقیق به شیوه‌های برداشت و بسته‌بندی ضروری است. این خبر پیامدهایی برای تولید، بازار و زنجیره تأمین صنایع نساجی منطقه به همراه دارد.
وضعیت تولید و تغییرات سطح زیرکشت
طبق اعلام رسمی، سطح زیرکشت پنبه در گلستان امسال به حدود ۸۶۰۰ هکتار رسیده که نسبت به سال گذشته نزدیک به ۳۰ درصد کاهش نشان می‌دهد؛ در حالی که پارسال حدود ۱۲۵۰۰ هکتار کشت و برداشت تقریبی ۲۱ هزار تن وش گزارش شده بود. پیش‌بینی مسئولان این است که امسال بین ۱۵ تا ۱۶ هزار تن وش برداشت شود و تاکنون ۲۰ تا ۳۰ درصد محصول مرحله نخست برداشت را پشت سر گذاشته‌اند.
قیمت‌گذاری و شرایط بازار
قیمت خرید تضمینی برای امسال ۴۴ هزار تومان تعیین شده بود، اما بازار آزاد در ابتدای فصل تا ۶۰ هزار تومان هم خرید انجام می‌داد؛ در ادامه این رقم به حدود ۵۵ هزار تومان کاهش یافته است. نوسان قیمت و کاهش تقاضای مقطعی می‌تواند انگیزه کاهش سطح کشت را توضیح دهد و همزمان هشداردهنده برای کشاورزان باشد تا با کاهش کیفیت، خریداران بالقوه را از دست ندهند.
ظرفیت فرآوری و زیرساخت‌های استان
در استان هفت کارخانه پنبه‌پاک‌کنی فعال هستند که آماده دریافت و فرآوری وش کشاورزانند؛ اما بهره‌گیری کامل از این ظرفیت مستلزم تحویل محصول با کیفیت مناسب و رعایت استانداردهای فنی برداشت است تا راندمان فرآوری و ارزش افزوده حاصل حفظ شود.
نکات فنی حیاتی برای حفظ کیفیت وش
کشاورزان برای جلوگیری از افت کیفیت و قیمت پنبه باید نکات فنی زیر را جدی بگیرند:
- از برداشت غوزه‌های نارس یا برداشت در شرایط مرطوب و صبح‌دم خودداری شود؛ زمانی برداشت انجام شود که حداقل نیمی از غوزه‌ها رسیده و الیاف خشک باشد.
- وش‌ها جداگانه بر اساس چین برداشت و رقم جمع‌آوری شده، با استفاده از گونی‌های مناسب پنبه‌ای یا کنفی بسته‌بندی و در محیط خشک و سرپوشیده نگهداری گردد؛ از کیسه‌های نایلونی و اختلاط وش‌های آفت‌زده یا زرد با سالم خودداری شود.
توصیه‌های مدیریتی و تکنیکی تکمیلی
استفاده از هورمون‌های برگریز برای یکدست‌سازی رسیدگی غوزه‌ها، بهره‌گیری از نخ پنبه‌ای برای دوخت کیسه‌ها و تفکیک ارقام در زمان بسته‌بندی می‌تواند کیفیت نهایی محصول را بهبود بخشد و از افت قیمت در بازار جلوگیری کند. همچنین برنامه‌ریزی برای زمان‌بندی برداشت و هماهنگی با کارخانه‌ها جهت تحویل به‌موقع، از اتلاف و کاهش کیفیت جلوگیری خواهد کرد.
پیامدهای اقتصادی و نیاز به سیاست‌های حمایتی
کاهش سطح کشت و نوسانات قیمتی می‌تواند پیامدهایی برای امنیت درآمد کشاورزان و عرضه به صنایع نساجی داشته باشد. در این شرایط سیاست‌گذاران می‌توانند با تقویت تضمین خرید، ارائه مشوق‌های فنی و تسهیلات بسته‌بندی و انبارداری و اطلاع‌رسانی گسترده درباره روش‌های برداشت و نگهداری، از تضعیف زنجیره ارزش پنبه جلوگیری کنند.
جمع‌بندی
گلستان که به «سرزمین طلای سفید» معروف است، امسال با چالش کاهش سطح کشت و نوسان قیمت روبه‌روست؛ اما با رعایت نکات فنی ساده در برداشت و بسته‌بندی، هماهنگی با مراکز فرآوری و حمایت‌های هدفمند از سوی نهادهای متولی، می‌توان کیفیت وش را حفظ کرد و از افت قیمت جلوگیری نمود تا هم کشاورز و هم صنعت نساجی منتفع بمانند.
About the Author
