استان اردبیل، با طبیعت بکر و چشم‌اندازهای بی‌نظیر، میزبان تالاب‌های متعددی است که نقش حیاتی در حفظ تنوع زیستی منطقه ایفا می‌کنند. در راستای اهمیت این اکوسیستم‌های ارزشمند، پنج تالاب از این استان تحت پوشش قانون حفاظت و احیا قرار گرفته‌اند تا گام مهمی در مسیر توسعه پایدار و حفظ میراث طبیعی برای نسل‌های آینده برداشته شود.
تمرکز بر حفاظت و احیای تالاب‌ها
در نشست علمی و تخصصی حفاظت از تالاب‌ها که با همکاری دانشگاه محقق اردبیلی و با حضور متخصصان محیط زیست برگزار شد، حسن قاسم‌پور، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اردبیل، بر تعهد مسئولان و همراهی مردم در تحقق شعار «محیط زیست مطلوب، تعهد مسئولان، همراهی مردم» تاکید کرد. او بیان داشت که هدف اصلی، تحویل محیط زیستی سالم و پویا به نسل‌های آینده است. وی با اشاره به اینکه استان اردبیل دارای ۵۱ تالاب مهم است، حفاظت از تنوع زیستی این تالاب‌ها را به عنوان مهم‌ترین هدف در چارچوب برنامه‌های حفاظت و احیا عنوان کرد.
تالاب‌های مشمول حفاظت و تعاریف کنوانسیون رامسر
رامین جمشیدی، معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست استان اردبیل، در این نشست به تعریف گسترده تالاب‌ها بر اساس کنوانسیون رامسر اشاره کرد. او توضیح داد که این تعریف شامل مناطق ساحلی، کرانه‌های مجاور دریاها، جزایر، و بخش‌هایی از آب دریا که عمق آنها در پایین‌ترین حد جزر از شش متر بیشتر نباشد، می‌شود. همچنین، تالاب‌ها مرداب‌ها، باتلاق‌ها، لجنزارها و آب‌های شیرین، تلخ یا شور را در بر می‌گیرند. جمشیدی افزود که در حال حاضر حدود ۲۵۰ میلیون هکتار از اراضی تالابی جهان در کنوانسیون رامسر ثبت شده‌اند، و از ۱۷۲ کشور عضو این کنوانسیون، ۲۴۱۲ تالاب در سطح جهان و ۲۸ تالاب در ایران به ثبت رسیده‌اند.
وی در ادامه به صورت مشخص پنج تالابی که در استان اردبیل مشمول حفاظت هستند را نام برد: تالاب‌های نئور، طاوس گلی، میل و مغان، اقماری رودخانه ارس و آت گلی سبلان. همچنین، تالاب‌های پته‌خور، گیلارلو و شورابیل نیز به عنوان تالاب‌های شکار ممنوع معرفی شدند.
راهکارهای حفاظت و توسعه پایدار
جمشیدی به برخی از مهم‌ترین اهداف حفاظت محیط زیست در رابطه با تالاب‌ها اشاره کرد که شامل جلوگیری از برداشت غیرمجاز آب، مقابله با ساخت و سازهای غیرمجاز در حریم تالاب‌ها، جلوگیری از ورود انواع آلودگی، مدیریت چرای دام در حاشیه تالاب‌ها و برنامه‌ریزی برای پاکسازی تالاب‌ها است.
در پایان نشست، مصطفی‌زاده، استاد دانشگاه و فعال حوزه محیط زیست، به ۱۷ هدف مهم توسعه پایدار در محیط زیست اشاره کرد و راهکارهایی برای حفاظت و توسعه تالاب‌ها ارائه داد. دیگر حاضران نیز پیشنهاداتی نظیر ایجاد سرمایه‌گذاری گردشگری در مناطق بکر و تعیین حق‌آبه محیط زیستی را مطرح کردند. این گام‌ها نشان‌دهنده عزم جدی برای حفظ این زیست‌بوم‌های حیاتی و بهره‌برداری پایدار از آنها برای نسل‌های آینده است.
