مدیرکل حفاظت محیط‌زیست آذربایجان شرقی با اشاره به بحران زیست‌محیطی دریاچه ارومیه، راهکار اصلی برای نجات این پهنه آبی را در تغییر بنیادین سیاست‌های کشاورزی و توقف طرح‌های غیر اقتصادی دانست. به گفته محمدحسین حسین‌زاده، تنها با اصلاح رفتارهای مدیریتی و کاهش مصرف منابع آبی می‌توان مسیر احیای دریاچه را هموار کرد.
بحران دریاچه ارومیه؛ نتیجه سال‌ها مدیریت نادرست منابع آب
حسین‌زاده در گفت‌وگویی با خبرنگاران ایسنا، ضمن تبریک روز خبرنگار، به بررسی وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه پرداخت و اظهار داشت: از دهه ۷۰ تاکنون، اراضی کشاورزی آبی در حوزه آبریز دریاچه به‌طور چشمگیری افزایش یافته و بسیاری از مراتع و زمین‌های دیم به باغ‌های پرمصرف تبدیل شده‌اند. این تغییرات باعث شده مصرف آب برای برخی محصولات از ۱۵۰۰ مترمکعب به بیش از ۱۵ هزار مترمکعب برسد.
وی تأکید کرد: دریاچه ارومیه اکنون به اولویت اصلی محیط‌زیست کشور تبدیل شده و حل بحران آن نیازمند تغییر سیاست‌ها، رفتارها و مدیریت منابع آبی است. انتقال آب از منابعی مانند ارس یا خلیج فارس تنها راه‌حلی موقت است و نمی‌تواند به‌تنهایی مشکل را برطرف کند.
مصرف بی‌رویه آب در کشاورزی؛ تهدیدی برای آب شرب مردم
مدیرکل محیط‌زیست آذربایجان شرقی با اشاره به تخصیص ۲.۵ میلیارد مترمکعب آب به بخش کشاورزی در سال آبی جاری، هشدار داد: در حالی‌که با کمبود ۱۵۰ میلیون مترمکعبی در تأمین آب شرب مواجه هستیم، نمی‌توان معیشت کشاورزی غیر اقتصادی را به قیمت از دست رفتن منابع حیاتی حفظ کرد. وی خواستار بازنگری جدی در سیاست‌های تخصیص آب شد تا منابع زیرزمینی فرصت تنفس و بازسازی پیدا کنند.
وضعیت نمک‌های بستر دریاچه؛ تهدیدی در حال شکل‌گیری
حسین‌زاده درباره وضعیت فعلی بستر دریاچه ارومیه توضیح داد: نمک‌های موجود در کف دریاچه هنوز به مرحله فرسایش و تبدیل به ریزگرد نرسیده‌اند و در حال حاضر به شکل کریستالی تثبیت شده‌اند. این وضعیت باعث افزایش غلظت نمک، کاهش عمق دریاچه و تشدید تبخیر سطحی آب می‌شود. حتی در صورت تأمین آب، حل شدن مجدد این نمک‌ها زمان‌بر خواهد بود و دریاچه نمی‌تواند به‌سرعت کارکرد اکولوژیک خود را بازیابد.
نظارت بر فعالیت‌های معدنی؛ گامی در جهت کاهش آلایندگی
وی با اشاره به ظرفیت‌های معدنی استان، بر ضرورت کنترل آلایندگی‌های ناشی از فعالیت‌های صنعتی تأکید کرد. برداشت‌های غیرمجاز معدنی یکی از عوامل اصلی تخریب محیط‌زیست هستند. در معادنی مانند مس سونگون، اقدامات کنترلی و احداث تصفیه‌خانه در حال اجراست و طبق برنامه‌ریزی‌ها، آلایندگی این معدن تا ۱۸ ماه آینده به حداقل خواهد رسید. این روند تحت نظارت مستمر سازمان محیط‌زیست قرار دارد.
حمایت از محیط‌بانان؛ ضرورتی برای حفاظت از منابع طبیعی
حسین‌زاده با اشاره به حادثه اخیر هدف قرار گرفتن یک محیط‌بان، خواستار حمایت بیشتر از نیروهای محیط‌بانی شد. وی محیط‌زیست را یکی از ارکان اصلی توسعه پایدار در کنار اقتصاد و اجتماع دانست و تأکید کرد: بدون حمایت عمومی و مسئولان، حفاظت از طبیعت امکان‌پذیر نیست. همچنین باید برای بهبود شرایط معیشتی محیط‌بانان و تقویت پاسگاه‌های محیط‌بانی در مناطق سخت‌گذر، بودجه بیشتری اختصاص یابد.
نقش رسانه‌ها در آگاهی‌بخشی و مطالبه‌گری زیست‌محیطی
در پایان، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست آذربایجان شرقی با اشاره به اهمیت رسانه‌ها در پیگیری مسائل زیست‌محیطی، گفت: هیچ جامعه‌ای بدون حضور رسانه‌های فعال و بازتاب‌دهنده واقعیت‌ها نمی‌تواند زنده بماند. خبرنگاران با آگاهی‌بخشی و نقد سازنده، نقش مهمی در اصلاح سیاست‌ها و ارتقای وضعیت محیط‌زیست ایفا می‌کنند.
وی ابراز امیدواری کرد که با تغییر نگرش‌ها و اولویت دادن به محیط‌زیست در تصمیم‌گیری‌های کلان، بتوان بحران‌هایی مانند خشک شدن دریاچه ارومیه را پشت سر گذاشت و مسیر توسعه پایدار را هموار کرد.
