در پی تشدید تنش‌های منطقه‌ای، آمریکا و قطر در آستانه نهایی کردن یک توافق‌نامه همکاری دفاعی قرار گرفته‌اند که شامل صادرات سامانه دفاع موشکی «تاد» به دوحه می‌شود. این مذاکرات پس از دستور رئیس‌جمهور آمریکا برای تسریع اجرای توافق‌نامه پیشین، وارد فاز تازه‌ای شده است.
محورهای اصلی مذاکرات
گفت‌وگوهای دفاعی واشنگتن و دوحه حول چند بخش کلیدی متمرکز است:
- سامانه پدافند موشکی تاد (THAAD) برای رهگیری موشک‌های بالستیک در ارتفاع بالا
- پهپادهای MQ-9B به همراه بمب‌ها، موشک‌ها و تجهیزات ارتباطی ماهواره‌ای
- سامانه‌های ضدپهپاد و کیت‌های جنگ الکترونیک ساخت شرکت ریتون
این فهرست نشان می‌دهد که قطر در پی تجهیز خود به فناوری‌های پیشرفته برای تقویت سپر دفاعی ملی است.
کارکرد و برتری «تاد» برای دوحه
سامانه تاد (Terminal High Altitude Area Defense)، محصول لاکهید‌مارتین، به‌خاطر توانایی کشف و انهدام موشک‌های بالستیک کوتاه و میان‌برد در مراحل نهایی پرواز، اهمیت ویژه‌ای دارد. از مزایای اصلی آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رادار قدرتمند با برد کشف بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر
- قابلیت واکنش سریع و جابجایی خودرویی در میدان نبرد
- یکپارچه شدن با سامانه‌های پدافندی منطقه‌ای برای پوشش مشترک
سابقه توافق‌ها و مسیر پیش رو
ترامپ در اردیبهشت گذشته از توافق اولیه انتقال سامانه‌های آمریکایی به ارزش ۴۲ میلیارد دلار خبر داد که علاوه بر تاد، شامل خرید پهپاد و ضدپهپاد هم می‌شد. وزارت خارجه آمریکا نیز در اسفند و آبان سال گذشته، فروش MQ-9B و سامانه‌های ریتون را تصویب کرده بود. اکنون دو کشور با سرعت افزون‌تر می‌کوشند موانع اداری را پشت سر گذاشته و اسناد نهایی را امضا کنند.
در صورتی که ارسال تاد به دوحه تایید شود، قطر علاوه بر تقویت پدافند خود، به نقطه اتکایی برای شبکه امنیت جمعی خلیج‌فارس بدل خواهد شد. این همکاری می‌تواند بازتاب مهمی بر معادلات دفاعی منطقه و ظرفیت‌های بازدارندگی کشورهای هم‌پیمان داشته باشد.
