در گذشته، خانه و خانواده حریم امن و خصوصی افراد محسوب میشد؛ اما این روزها، بسیاری از خانوادهها زندگی شخصی خود را بهگونهای تمامنما در معرض دید عموم و دنبالکنندگان مجازی قرار میدهند. اشتراکگذاری بیوقفه لحظات شاد، سفرها و حتی بحرانهای خانوادگی در پلتفرمهایی مانند اینستاگرام، این پرسش مهم را پیش کشیده که: آیا این ارتباطسازی است یا نمایشی پرفشار؟
بر اساس گزارش عصراقتصاد، شبکههای اجتماعی که روزی برای ثبت خاطرات و ثبت تصاویر ساده راهاندازی شده بودند، اکنون به بستری برای نمایش زندگیهای بیپرده تبدیل شدهاند؛ جایی که حتی خصوصیترین بخشهای زندگی خانوادگی نیز به اشتراک گذاشته میشود.
از سویی، نمایش دائمی لحظات ظاهراً خوش و بیعیب میتواند تصویری غیرواقعی از زندگی بسازد؛ تصویری که حفظ آن، فشار روانی بسیاری بر اعضای خانواده تحمیل میکند. در حالیکه واقعیت زندگی، مجموعهای از فراز و نشیبهای طبیعی و انسانی است، نمایش دائمی لحظات مثبت میتواند انتظارات غیرواقعگرایانه در جامعه ایجاد کند.
این روند گاه باعث افت کیفیت ارتباطات واقعی درون خانواده میشود. زمانی که ثبت عکس، تدوین استوری و دنبال ساختن محتوای جذاب در اولویت قرار میگیرد، صمیمیت واقعی میان اعضا قربانی جلوههای بصری شبکههای اجتماعی میشود. این اتفاق ممکن است در بلندمدت منجر به فاصله احساسی و حتی تعارضهای خانوادگی شود.
نگرانی دیگر، لطمه به حریم شخصی است. نمایش جزئیات زندگی، در عین حال که جذابیت مخاطب را افزایش میدهد، میتواند زمینهساز سوءاستفاده، قضاوتهای بیرونی و حتی فشار اجتماعی برای ادامه این نمایش باشد. این موضوع مخصوصاً برای کودکان و نوجوانانی که در این فضا قرار میگیرند، تبعات روانی قابلتوجهی خواهد داشت؛ آنها در معرض ساختارهایی قرار میگیرند که اغلب با واقعیت تطابق ندارد و به ظاهرگرایی، مقایسه و اضطرابهای اجتماعی منجر میشود.

از همینرو، صاحبنظران حوزه رسانه و خانواده تأکید دارند که خانوادهها باید با درک دقیق از فرصتها و تهدیدهای فضای مجازی، حد و مرز مشخصی برای آنچه به اشتراک میگذارند تعیین کنند. ترویج سواد رسانهای، آموزش نحوه استفاده متعادل از شبکههای اجتماعی و تأکید بر حفظ حریم خصوصی از مهمترین گامهایی است که میتواند خانوادهها را در برابر آسیبهای احتمالی حفظ کند.
در نهایت، همانطور که فناوری میتواند ابزار ارتباطی مؤثری باشد، اگر مدیریت نشود، به عاملی برای کاهش صمیمیتهای واقعی و افزایش اضطرابهای جمعی تبدیل خواهد شد. اعتدال، آگاهی و احترام به حریم خصوصی، سه رکن اساسی عبور از بحران شیشهای شدن خانهها در عصر دیجیتال است.