ایران با تأکید بر پیشینه غنی تمدنی و فرهنگی مشترک خود با چین، از دولت پکن خواست تا در راستای لغو یک‌طرفه ویزای گردشگری برای اتباع چین توسط جمهوری اسلامی ایران، متقابلاً اقدام کند و ویزای سفر برای شهروندان ایرانی را نیز لغو نماید. این درخواست در جریان دیدار رسمی رئیس مرکز بین‌الملل وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ایران با معاون وزیر فرهنگ چین در شهر چینگدائو مطرح شد. این گفتگو در حاشیه اجلاس وزرای گردشگری و فرهنگ کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای (SCO) صورت گرفت و هر دو طرف بر ضرورت تعمیق روابط در حوزه‌های فرهنگی، هنری، تمدنی و گردشگری تأکید کردند.
ایران و چین: وارثان تمدن‌های کهن و پیشگامان نظم نوین فرهنگی
حجت‌الله ایوبی، مشاور عالی وزیر و رئیس مرکز بین‌الملل وزارت میراث‌فرهنگی ایران، در ابتدای این دیدار به پیوندهای عمیق فرهنگی میان دو کشور اشاره کرد و ملت‌های ایران و چین را وارث تمدن‌های باستانی آسیایی دانست که تجلی‌گاه عقلانیت، معنویت، هنر و ارزش‌های اصیل انسانی هستند. او تأکید کرد که این اشتراکات نه تنها در آثار موزه‌ای، بلکه در رفتار و منش مردم هر دو کشور مشهود است. ایوبی همچنین به رفتار آرام و متین مردم ایران در برابر چالش‌های اخیر اشاره کرد و آن را نشانه‌ای از ریشه‌های عمیق تمدنی ایران دانست که در برابر واکنش‌های احساسی مقاومت می‌کند.
با تأکید بر اینکه قرن بیست‌ویکم، قرن فرهنگ و معناست، ایوبی اظهار داشت کشورهایی که از میراث‌فرهنگی غنی، هنر و حکمت برخوردارند، در نظم جهانی آینده جایگاهی تعیین‌کننده خواهند داشت. او با اشاره به سابقه درخشان ایران و چین در زمینه‌هایی چون خوشنویسی، کتاب‌آرایی، طب سنتی، عرفان و ادب، این دو کشور را واجد ظرفیت‌های بی‌نظیر برای تأثیرگذاری در نظم نوین فرهنگی جهان دانست. او افزود: “فرصت تاریخی پیش‌روی ماست تا به‌جای مصرف‌کننده فرهنگ، معماران تمدنیِ آینده باشیم.”
پیشنهادهای عملی ایران برای توسعه همکاری‌ها
در ادامه این دیدار، ایوبی مجموعه‌ای از پیشنهادهای عملیاتی و راهبردی را برای توسعه همکاری‌های فرهنگی مطرح کرد که با استقبال گرم طرف چینی مواجه شد. این پیشنهادها شامل موارد زیر بود:
- برگزاری نمایشگاه سالانه هنر کتاب: شامل خوشنویسی، نگارگری، تذهیب و سایر هنرهای وابسته، به‌صورت نوبتی در تهران و پکن.
- برپایی نمایشگاه‌های بزرگ از آثار باستانی ایران در چین.
- تبادل شاعران، نویسندگان، موسیقیدانان و هنرمندان بین دو کشور.
- تولید مشترک مستندهای فرهنگی.
- توسعه همکاری‌های آموزشی در حوزه‌های مرمت، موزه‌داری، طب سنتی و تبادل اساتید و دانشجویان.
- تأسیس کمیته مشترک فرهنگی برای پیگیری منظم و هدفمند پروژه‌های دوجانبه.
گردشگری: پنجره‌ای زنده برای شناخت ملت‌ها
بخش مهمی از این دیدار به موضوع گردشگری فرهنگی اختصاص یافت. ایوبی با اشاره به لغو یک‌طرفه ویزای گردشگری برای اتباع چین توسط ایران، خواستار اقدام متقابل از سوی دولت چین شد. وی تأکید کرد: “در دنیای امروز که مملو از اخبار کذب و تصویرسازی‌های جعلی است، تنها راه شناخت واقعی ملت‌ها، دیدن و تجربه کردن مستقیم است.”
در همین زمینه، پیشنهاد شد ایران و چین برنامه‌های مشترکی با محوریت گردشگری فرهنگی، سلامت و زیارت طراحی کنند. همچنین، تقویت حضور ایران در نمایشگاه‌های بین‌المللی گردشگری چین و در مقابل، سفر هیئت‌های فرهنگی، هنری و رسانه‌ای چین به ایران مورد بحث و توافق قرار گرفت.
پاسخ مثبت پکن به ابتکارات ایران
گائو ژینگ، معاون وزیر فرهنگ چین، ضمن تقدیر از حضور هیئت ایرانی و تأکید بر رویکرد تمدنی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، از تمامی پیشنهادهای مطرح‌شده حمایت قاطع کرد. او با استقبال از برگزاری نمایشگاه هنر کتاب، از برپایی نمایشگاه فعلی آثار موزه‌ای ایران در پکن خبر داد که با بیش از ۷۰ هزار بازدیدکننده روزانه، با استقبال گسترده مردم چین مواجه شده است. این استقبال نشان‌دهنده علاقه عمیق مردم چین به فرهنگ و هنر غنی ایران است.
گائو ژینگ همچنین از ایران دعوت کرد تا در نمایشگاه گردشگری سالانه چین حضوری قدرتمند و فعال داشته باشد. او آمادگی کشورش را برای اعزام هیئت‌های فرهنگی، سینمایی، آموزشی و هنری به ایران اعلام کرد و بر تمایل وزارت فرهنگ چین برای توسعه همکاری‌های دوجانبه در قالب سازمان‌های بین‌المللی فرهنگی تأکید نمود.
در پایان این گفتگوی راهبردی، پیشنهاد ایران برای تشکیل کمیته مشترک پیگیری پروژه‌های فرهنگی نیز با استقبال رسمی و موافقت طرف چینی همراه شد. این توافقات نشان‌دهنده فصل جدیدی در روابط فرهنگی و گردشگری میان ایران و چین و تعمیق همکاری‌ها بر پایه اشتراکات تمدنی است.
