با افزایش گرایش ورزشکاران به استفاده از مکمل‌های ورزشی و کاهش وزن، متخصصان داروسازی بالینی نسبت به خطرات ناشی از مصرف بی‌رویه و بدون نظارت این محصولات هشدار می‌دهند. دکتر نسیبه قلندری، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان، در گفت‌وگویی با ایسنا تأکید کرد که بسیاری از مکمل‌های موجود در بازار، به‌ویژه آن‌هایی که با وعده‌های کاهش وزن عرضه می‌شوند، فاقد شواهد علمی کافی برای اثربخشی هستند و حتی برندهای معتبر نیز از خطر آلودگی یا نوسان دوز مواد مؤثره مصون نیستند.
او با اشاره به رایج‌ترین مکمل‌های مصرفی در باشگاه‌ها، از جمله پودرهای پروتئینی مانند وی و کازئین، کراتین، مولتی‌ویتامین‌های حاوی جینسینگ و زینک، و همچنین کافئین، هشدار داد که مصرف بی‌رویه این ترکیبات می‌تواند منجر به بروز عوارضی نظیر اختلالات گوارشی، بی‌خوابی، تپش قلب و آسیب‌های جدی به کبد و کلیه شود.
دکتر قلندری توصیه کرد که افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای یا کسانی که داروهای خاص مصرف می‌کنند، پیش از استفاده از هر نوع مکمل، حتماً با پزشک یا داروساز مشورت کنند تا از بروز تداخل‌های دارویی و خطرات احتمالی جلوگیری شود.
او همچنین به موضوع مکمل‌های تقلبی پرداخت و گفت: برای تشخیص اصالت محصولات، بررسی برچسب سیب سلامت، کد IRC، تاریخ انقضا و سلامت بسته‌بندی ضروری است. خرید مکمل‌ها باید صرفاً از داروخانه‌ها و مراکز معتبر انجام شود تا از خطرات ناشی از محصولات غیرمجاز جلوگیری گردد.
این متخصص داروسازی بالینی تأکید کرد که مصرف مکمل‌ها به‌تنهایی نمی‌تواند موجب بهبود عملکرد ورزشی شود. مطالعات علمی نشان داده‌اند که تنها تعداد محدودی از مکمل‌ها در شرایط خاص و همراه با تمرینات منظم و رژیم غذایی مناسب، می‌توانند اثرات مثبتی داشته باشند. بدون فعالیت بدنی، تأثیر این محصولات بر ترکیب بدن بسیار محدود خواهد بود.
در ادامه، دکتر قلندری به نحوه صحیح مصرف مکمل‌ها اشاره کرد و گفت: دوز مصرف باید متناسب با نوع مکمل، وزن فرد و هدف ورزشی تعیین شود. برای مثال، مصرف روزانه کراتین بین سه تا پنج گرم توصیه می‌شود، کافئین باید بر اساس وزن بدن محاسبه گردد و بهترین زمان مصرف آن حدود یک ساعت پیش از تمرین است. همچنین پودرهای پروتئینی بهتر است پس از تمرین و در فواصل سه تا چهار ساعته مصرف شوند.
او در پایان هشدار داد که مصرف طولانی‌مدت و بی‌رویه مکمل‌ها می‌تواند منجر به تجمع مواد در بدن، اختلالات هورمونی، عدم تعادل تغذیه‌ای و آسیب‌های جدی به اندام‌های حیاتی شود. بنابراین، مشورت با متخصصان پیش از شروع مصرف هرگونه مکمل، یک ضرورت غیرقابل چشم‌پوشی برای حفظ سلامت ورزشکاران است.
این هشدارها در شرایطی مطرح می‌شود که بازار مکمل‌های ورزشی با تبلیغات گسترده و گاه اغراق‌آمیز مواجه است و بسیاری از ورزشکاران، به‌ویژه جوانان، بدون آگاهی کافی اقدام به مصرف این محصولات می‌کنند. آگاهی‌بخشی و نظارت دقیق می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از آسیب‌های ناشی از مصرف نادرست مکمل‌ها ایفا کند.
